Lê Ngọc Thống - Vì sao Nga tập trận ở biển Đông với Brunei?

Tập trận của Nga ở Biển Đông với ai cũng đều thách thức đên tuyên bố chủ quyền phi pháp của Trung Quốc trên Biển Đông.

Tại Shangri-la vừa qua, Nga không có tuyên bố gì về Biển Đông trong tình hình căng thẳng lên cao khi Trung Quốc bồi lấp các đảo biến thành các căn cứ quân sự và sự xuất hiện hải quân Mỹ cùng liên minh để ngăn chặn hành động đó.

Nga chỉ tố cáo Mỹ chung chung là “ngăn chặn, chống Nga và Trung Quốc, tiến hành cách mạng màu, xây lá chắn tên lửa ở khu vực châu Á-TBD…”. Điểm nhấn khiến người ta quan tâm của “hành động Nga” trên Biển Đông là Nga tuyên bố tập trận với Brunei vào tháng 5/2016.

Tàu tuần dương tên lửa dẫn đường Moscow lớp Slava của Nga tập trận tại Biển Đông tháng 11/2014

Dư luận có thể chờ đợi cuộc tập trận của Nga trên Biển Đông với Brunei trong năm 2016, nhưng hoạt động tập trận đó, có diễn ra hay không, tình huống giả định như thế nào …lại không quan trọng bằng tuyên bố tập trận. Vì thế chỉ cần tuyên bố tập trận là đủ mọi thông điệp cần chuyển tải của Nga tại Shingri-la vừa qua.

Chuyện sẽ bình thường nếu như vị trí, khu vực của Nga diễn tập không phải là Biển Đông. Vì Biển Đông là nơi tranh chấp chủ quyền căng thẳng giữa Việt Nam, Philipines, Malaysia, Brunei và Trung Quốc, là nơi đụng độ chiến lược giữa Mỹ và Trung Quốc đang xảy ra rất gay gắt…là nơi rất xa với Nga, thì sự xuất hiện một cuộc tập trận tại đó, lần đầu tiên với một đối tác là Brunei thì rõ ràng như chính trị nặng hơn quân sự.

Trước hết là với Mỹ. NATO đã từng nếm trải những hành động của không quân Nga khi Nga muốn chứng tỏ “Nga là một cường quốc” thì cuộc tập trận trên Biển Đông, Nga không chứng tỏ với NATO mà là với Mỹ. Đó là, Nga sẽ có mặt bất cứ đâu, bất cứ khi nào, bất cứ mọi thời tiết để nhắc nhở bất kỳ ai phớt lờ, bất chấp lợi ích quốc gia Nga. Mỹ nên nhận thức rõ trên Biển Đông đã, đang và sẽ có Nga.

Tiếp theo là với Trung Quốc. Tuyên bố tập trận với Brunei khiến cho Trung Quốc chột dạ, trước một “đối tác chiến lược”, là một điềm dữ cho Trung Quốc ở Biển Đông.

Trước hết chúng ta hãy xem cái gọi là bản đồ chủ quyền của Trung Quốc trên Biển Đông:

Đường lưỡi bò của Trung Quốc nó “liếm” sạch thềm lục địa và vùng EEZ của Brunei bé nhỏ. Và nên nhớ rằng, quan điểm của Trung Quốc về vùng EEZ chính là vùng đặc quyền quân sự, các tàu thuyền quân sự nước ngoài muốn làm gì trong khu vực đó đều phải được Trung Quốc đồng ý…Vậy thì Hải quân Nga và Brunei tập trận ở đâu ngoài cái “lưỡi bò” kia nếu như không được Trung Quốc cho phép?

Biển Đông là “ao nhà” của Trung Quốc hay, hơn 80% Biển Đông là lợi ích cốt lõi của Trung Quốc…mà Bắc Kinh rêu rao tuyên bố như thế, Nga lại không biết sao? Cuộc tập trận này, Nga tổ chức tập trận không cùng với Trung Quốc, cho nên, ở đâu trên Biển Đông mà nằm ngoài quyền cho phép của Trung Quốc?

Còn nhớ vào tháng 11/2014 Tàu tuần dương tên lửa dẫn đường Moscow lớp Slava, loại 11.500 tấn của Nga đã tiến hành một cuộc tập trận độc lập trên Biển Đông với các loại vũ khí tên lửa, ngư lôi, pháo…Vào lúc Ukraine căng thẳng, Nga bị sức ép cấm vận, trừng phạt mạnh nhất từ Mỹ và phương Tây, cuộc tập trận này có vẻ như không ăn nhập với tình hình hiện tại nhưng đó là sự cảnh báo rõ ràng nhất của Nga đến 2 đối thủ Mỹ và Trung Quốc rằng, Nga không rời mắt khỏi Biển Đông.

Vậy, rõ ràng là Nga có biết, có nghe về tuyên bố chủ quyền của Trung Quốc nhưng qua cuộc tập trận hay tuyên bố tập trận với Brunei và qua cuộc tập trận cuối năm 2014, Nga đã chính thức xổ toẹt vào cái tuyên bố đó của Trung Quốc.

Đương nhiên, hành động thách thức với tuyên bố chủ quyền phi pháp của Trung Quốc trên Biển Đông của Nga khác với của Mỹ thì không cần phải giải thích, vì ai cũng hiểu.

Quả thật điều bất ngờ nhất ở đây là không rõ Nga “chơi kiểu gì” mà lại được Brunei nhận lời cùng tập trận. Brunei không có tranh chấp bãi cạn hay đảo chìm nào với Trung Quốc. Là nước nhỏ nhất có tranh chấp với Trung Quốc nên các nhà bành trướng không nể nang gì khi “phóng bút” khiến cho cái “lưỡi bò” liếm gần hết vùng EEZ của Brunei.

Brunei lại có đồng minh lâu đời là Anh, Úc nhưng tại sao nước Anh không tổ chức tập trận với Brunei để thách thức với tuyên bố chủ quyền của Trung Quốc mà qua đó khẳng định vùng đặc quyền kinh tế 200 hải lý của Brunei?

Nga cực kỳ khôn ngoan khi chọn Brunei để tập trận và, dù có tập trận hay không, mục tiêu giả định là gì, là ai…không quan trọng. Quan trọng là Nga khẳng định chủ quyền của Brunei và đương nhiên phủ định chủ quyền toàn bộ Biển Đông của Trung Quốc.

Lê Ngọc Thống

(Đất Việt)