vietnamese Tiếng Việt english English
Hôm nay:
Tin mới đăng:

Chắc chắn, những “địa chủ, tư sản” thời mới- những ông “quan cách mạng” thời mới vẫn sẽ tiếp tục sinh sôi nảy nở, nếu như cách làm vẫn còn duy ý chí, và nửa vời như lâu nay. Nếu không có được những giải pháp chính trị- kinh tế gắn bó, hỗ trợ nhau bền chặt.

Không phải ngẫu nhiên, từ xa xưa, từ thời nhà nước phong kiến đến nay, trong ngôn ngữ Việt Nam, nói đến đồng lương, người Việt vẫn dùng nhiều cụm từ khác nhau. Đó là bên cạnh lương, còn có lương bổng, lương lậu, thu nhập. Người viết bài tạm thời định nghĩa cho phù hợp với tinh thần… thời đại

Công thức: Lương + bổng lộc + lậu

Lương là đồng tiền lĩnh hàng tháng, được nhận theo quy định của nhà nước.

Bổng (lộc) là những giá trị vật chất (tiền bạc, tài sản, đất đai) được nhà nước đó cấp theo chức sắc, ngạch bậc hoặc ban thưởng cho. Bổng (lộc) trong XH mà nền quản trị quốc gia thiếu công khai minh bạch bao nhiêu càng dễ “giao thoa” sang “đặc quyền- đặc lợi” bấy nhiêu.

Lậu là những khoản không nằm trong những quy định của nhà nước (lương, bổng lộc), mà là những khoản người ta tự kiếm được bằng mọi cách phi pháp. Có thể bằng tham nhũng, ăn hối lộ. Cái chữ “lậu” mang ý nghĩa không chính danh, mà phải kiếm kiểu chui lủi, “đi đêm” không đàng hoàng. Mặc dù cái việc “đi đêm” đó diễn ra giữa ánh ngày, với ngựa xe bóng bẩy, áo quần bảnh bao.

Thu nhập: Với những người lao động, không có bổng lộc, cũng lại không có vị thế để tham nhũng, ăn hối hộ, ngoài lương, họ kiếm thêm bằng lao động, làm thêm, gọi là thu nhập. Khác với thu nhập của người lao động, “lậu” là khoản thu nhập không chính đáng của giới có quyền thế.

Lương 'lậu, 'cường hào' mới, Ấn tượng trong tuần, Kỳ Duyên, tham nhũng, lương cơ bản, bộ trưởng, Dương Trung Quốc
                                                   Ảnh minh họa, nguồn: Baotintuc.vn

Cũng chính vì thế, không phải ngẫu nhiên, mà XH mới đây dấy lên sự ồn áo bàn tán với rất nhiều cách lý giải khác nhau trước thông tin Bộ trưởng Nội vụ Nguyễn Thái Bình đưa ra theo báo cáo thực hiện nghị quyết về chất vấn của Quốc hội.

Theo đó, mức lương cơ sở hiện hành 1.150.000 đồng/tháng thực hiện từ ngày 1/7/2013 mới đạt 44,2% so với mức lương tối thiểu vùng bình quân năm 2015 của khu vực doanh nghiệp (2.600.000 đồng/tháng).

Điều này dẫn đến các mức lương ngạch, bậc, chức vụ thấp theo, tính cả 25% phụ cấp công vụ thì mức tiền lương của người tốt nghiệp đại học hết tập sự khoảng 3,58 triệu đồng/tháng, bộ trưởng khoảng 14,4 triệu đồng/tháng. Đời sống của người hưởng lương từ ngân sách nhà nước còn nhiều khó khăn.

Có điều lạ, nếu như dư luận dễ thống nhất về mức lương của người lao động còn khó khăn, thì nhận định “lương Bộ trưởng cũng chỉ khoảng 14,4 triệu đồng/tháng còn nhiều khó khăn” của ông Bộ trưởng Nội vụ lại khá… khó khăn khi muốn nhận sự đồng cảm từ XH.

Không phải từ những người lao động một nắng hai sương, mà sự phản ứng, phản biện lại nhận định này của ông Bộ trưởng Nội vụ, lại bắt đầu từ những cựu quan chức, hoặc những ĐBQH trong guồng máy, trong nghị trường.

Ông Cao Sĩ Kiêm, ĐBQH đoàn Thái Bình thẳng thắn: Nếu nói mức lương của Bộ trưởng hiện nay khó sống thì rất vô cùng. Thực tế thì không ai khó sống, mà lại sống rất đoàng hoàng so với tiêu pha. Thu nhập “thực” của họ, tôi biết, gấp xa nghìn lần mức lương mà họ đang hưởng. Số liệu đó không phản ánh chính xác thực tế. Vì còn nhiều khoản thu nhập… ngoài không được kê khai, tính vào lương mà mình không biết, không thống kê được (VTC, ngày29/5).

ĐBQH Dương Trung Quốc thì vẫn hóm hỉnh như mọi lần: Nhìn cách sống là biết Bộ trưởng thu nhập rất cao. Nếu không, tại sao lương thấp vậy người ta vẫn muốn làm Bộ trưởng (Dân trí, ngày 29/5).

Lương 'lậu, 'cường hào' mới, Ấn tượng trong tuần, Kỳ Duyên, tham nhũng, lương cơ bản, bộ trưởng, Dương Trung Quốc
                                             ĐBQH Dương Trung Quốc. Ảnh: VietNamNet

Còn ĐBQH Nguyễn Thị Khá (Trà Vinh) thì nhận xét: Nói lương là thế, nhưng tổng thu nhập của Bộ trưởng khác với lương, họ không khai làm sao mà biết được. Khoản này thì không có văn bản nào quy định. Cho nên, chừng nào chưa cải cách chế độ tiền lương mà chỉ sửa một cách chắp vá, tăng lương một cách nhỏ giọt như thời gian qua thì còn nhiều bất cập (LĐO, ngày 28/5).

Nói cho công bằng, những nhận xét trên của các ĐBQH vẫn chưa có tính “định lượng” cụ thể, nhưng vì sao XH tin ngay, chấp nhận ngay. Và các quan chức lại im lặng là vàng. Vì sao?

Người viết bài tin rằng, XH không ai “suy bì” tị nạnh với đồng lương cao, thậm chí rất cao được trả cho các quan chức, khi đồng lương đó tương xứng với tài đức, với cái tâm, cái tầm, với trách nhiệm XH vì nước, vì dân của các vị, nếu những thước đo về cống hiến và hưởng thụ, giữa cá nhân với cộng đồng rõ ràng, minh bạch.

Nhưng dư luận ồn ào, bàn tán, chính là bởi, dù muốn dù không, những khiếm khuyết và bất cập lâu nay của XH đã “định lượng” được những điều kiện minh chứng cho nhận định của các ĐBQH nói trên là có lý.

Đó là cơ chế quản lý XH còn thiếu minh bạch.

Đó là việc kiểm soát nguồn gốc tài sản của các quan chức, thực chất chỉ dừng ở mức thấp- kê khai, khác hoàn toàn bản chất với khái niệm công khai

Đó là tệ nạn tham nhũng đã ở mức “giặc nội xâm”, mà nhiều  giải pháp hiện nay còn ít hiệu quả.

Đó là sự xử lý các hành vi sai phạm pháp luật, vi phạm tư cách đạo đức của những quan chức còn ở dạng “giơ cao đánh khẽ”, không đủ sức răn đe để những quan chức khác nhìn vào đó mà... “dọn mình”.

Và rõ ràng, có những quan chức trong XH, lương chỉ là danh chính ngôn thuận để ký tên trong sổ sách. Thực chất, “lương thật” của họ phải bao gồm: Lương (theo quy định) + bổng lộc+ lậu nữa, mới có thể xênh xang nhà lầu, xe hơi, con cái du học các nước tư bản.

Từng ấy những cái “đó” đặt trong hoàn cảnh mức lương cơ sở, mức lương tối thiểu, nhưng nhất là mức lương hưu của người lao động (chưa đến 1.000.000 đ/tháng), trong bối cảnh giá điện, giá xăng lúc tăng lên lúc tụt xuống, nợ công của mỗi người dân lên tới 21 triệu đồng, không chỉ tạo nên sự phân hóa giàu nghèo sâu sắc, mà còn tạo nên sự bất công rõ rệt giữa số đông dân chúng lao động, và bộ phận quan chức đặc quyền- đặc lợi.

Thế nên, mọi sự cải cách tiền lương của Bộ Nội vụ, nếu không có tầm nhìn chiến lược gắn với sự thay đổi, xóa bỏ những khiếm khuyết, bất cập của nền quản trị quốc gia hiện nay, thì xét cho cùng, cũng chỉ mang tính chất chắp vá, chẳng có ý nghĩa tác động gì nhiều vào việc xóa bỏ cái hố ngăn cách giầu nghèo, xóa bỏ sự phân hóa ngày càng sâu sắc. Và cái thước đo cũ kỹ, hình thức, đầy cảm tính “lương bộ trưởng 14triệu/ tháng, còn nhiều khó khăn” của Bộ Nội vụ đưa ra, chỉ làm tổn thương thêm lòng tin của người dân lao động vốn xưa nay cun cút làm ăn, toan lo nghèo khó.

Chỉ mặt đặt tên nhóm lợi ích

Khái niệm lợi ích nhóm (tiêu cực) từ lâu đã không còn xa lạ với dư luận XH. Nhưng có lẽ là lần đầu tiên được một quan chức- ông Vũ Ngọc Hoàng (Phó trưởng Ban Thường trực Ban TGTƯ), thẳng thắn nhìn nhận, và thừa nhận sức tàn phá kinh khủng của nó với những vấn đề lý luận rành mạch và hậu quả cực kỳ tai hại của lợi ích nhóm, đã gây ra sự chú ý, bàn luận trong XH, tuần qua.

Có điều, lợi ích nhóm (thực chất là những nhóm tham nhũng) cũng chỉ được dư luận XH biết đến khi những đường dây tham nhũng bị bắt, bị truy tố trước pháp luật dân biết mặt, tòa biết tên.

Còn nếu chưa bị truy tố, lợi ích nhóm luôn là một thứ kẻ thù “ảo”. Dù vậy, sự tàn phá XH của nó lại rất thật, rất ghê gớm. Vì quy mô câu kết rộng lớn, đa dạng thành phần, chiếm lĩnh trận địa ở bất cứ lĩnh vực nào, ngành nghề nào.

Lương 'lậu, 'cường hào' mới, Ấn tượng trong tuần, Kỳ Duyên, tham nhũng, lương cơ bản, bộ trưởng, Dương Trung Quốc
                                               Ông Vũ Ngọc Hoàng. Ảnh: VietNamNet

Chả lẽ, định nghĩa về tầng lớp dân trong XH hiện nay, chỉ nên gom về 03 nhóm: Người dân lao động; cán bộ, quan chức tử tế; và các nhóm lợi ích?

Lần đầu tiên, ông Vũ Ngọc Hoàng chỉ tận tay, day tận trán những đặc điểm của các nhóm lợi ích. Người viết bài chú ý nhất đặc điểm đầu tiên, vì nó vừa nhãn tiền, vừa nguy hiểm bởi tính lâu dài ngự trị của nó mà nếu không có giải pháp chế ngự, hữu hiệu, XH sẽ bị điều chỉnh bởi những chính sách có lợi cho các nhóm lợi ích mà thôi:

Đó là có sự kết hợp cùng mục tiêu lợi ích, cùng hành động, cùng phân chia lợi ích, giữa những người có nhiều tiền với những người có quyền lực trong nhà nước và trong đảng cầm quyền. Có tiền chuyển hóa thành có quyền lực. Có quyền lực chuyển hóa thành có tiền. Người có tiền sẽ có quyền lực và người có quyền lực sẽ có tiền. Họ cùng nhau hành động để có quyền lực và có tiền ngày càng nhiều hơn. Đồng tiền cộng với quyền lực tạo thành sức mạnh khống chế, lũng đoạn tổ chức và xã hội (Tuổi trẻ, ngày 02/6)

Ngoài 04 nguyên nhân mà người viết bài (KD) phân tích ở phần trên (cơ chế quản lý XH thiếu minh bạch; việc kiểm soát nguồn gốc tài sản của các quan chức mang tính hình thức; giải pháp chống tham nhũng còn chưa hiệu quả; và xử lý sai phạm không đủ sức răn đe), có một nguyên nhân cực kỳ quan trọng, góp phần không nhỏ tạo nên các nhóm lợi ích mà ông Vũ Ngọc Hoàng nêu lên trong bài viết.

Đó là cơ chế xin- cho, mang tính ban phát tồn tại nặng nề ở khối các DNNN. Có thể nói, các vụ án khủng dính líu tới các đường dây (nhóm lợi ích) tham nhũng, đều nảy nở từ các DNNN. Các DNNN càng được... chiều chuộng, o bế, nguy cơ nảy sinh các nhóm lợi ích càng mạnh.

Chính vì thế, chưa bao giờ, tiếng nói của các ĐBQH trong kỳ họp lần này, lên án và báo động thực trạng tham nhũng lại thẳng thắn, thậm chí gay gắt đến thế. Bởi lẽ, tham nhũng thực sự đe dọa “sự tồn vong của chế độ”. Khi mà những con sâu mọt nảy nở như có… gien đột biến. Từ rất lâu, dân gian đã tổng kết sự ngoan cố của những kẻ tham nhũng bằng câu thành ngữ mới: Hy sinh đời bố, củng cố đời con.

Nhưng vỏ quýt dày, cần móng tay nhọn. Tại phiên thảo luận sửa đổi Bộ luật Hình sự chiều 26-5, Thiếu tướng Nguyễn Xuân Tỷ, Phó Giám đốc Học viện Quốc phòng, đã phải thốt lên chua xót: Làm cán bộ mấy năm mà trong nhà có vài ba trăm tỉ đồng, thậm chí cả ngàn tỉ đồng thì lấy ở đâu ra nếu không tham nhũng? Có một đội ngũ giàu rất nhanh, cưỡi lên đầu nhân dân, còn kinh khủng hơn địa chủ, tư sản ngày xưa! (Dân trí, ngày 29/5)

Lương 'lậu, 'cường hào' mới, Ấn tượng trong tuần, Kỳ Duyên, tham nhũng, lương cơ bản, bộ trưởng, Dương Trung Quốc
                                                                 Ảnh: Baophapluat.vn

Một câu hỏi và một câu trả lời- đều đích đáng, nhưng đầy sự bất bình, và có cả như sự… bất lực!

Chia sẻ những quan điểm này, Nguyên Phó Chánh án TANDTC Trần Văn Độ còn cho rằng cách hành xử đối với tham nhũng càng làm mất lòng tin của người dân: Tội tham ô, nhận hối lộ quy định hình phạt tử hình nhưng thực tế không xử lý được bao nhiêu. Dân bảo các ông hô hào thôi chứ có làm được đâu? Thậm chí có những người tham ô nhưng về mặt Đảng chỉ cảnh cáo thôi. Tức là có độ chênh giữa quy định và thực thi trên thực tiễn … (Dân trí, ngày 29/5)

Chắc chắn, những bất công, phân hóa giàu nghèo còn sâu sắc. Chắc chắn, những “địa chủ, tư sản” thời mới- những ông “quan cách mạng” thời mới sẽ vẫn tiếp tục sinh sôi nảy nở, nếu như cách làm vẫn còn duy ý chí, và nửa vời như lâu nay. Nếu không có được những giải pháp chính trị- kinh tế gắn bó, hỗ trợ nhau bền chặt.

Một cơ chế kiểm soát, quản lý công khai, minh bạch.

Một sự kiểm soát nắm tận ngọn nguồn, tận gốc những đồng tiền, tài sản, gia sản của quan chức.

Một sự khẩn trương, tích cực tái cơ cấu kinh tế, cổ phần hóa các DNNN, tạo mặt bằng môi trường kinh doanh bình đẳng, công bằng trong XH.

Một sự xử lý nghiêm khắc đúng người, đúng tội những vị cán bộ tham nhũng- thực chất là thoái hóa, biến chất.

Không ai có thể làm mất niềm tin của người dân nhanh chóng như những “vị” sâu mọt bảnh bao này.

Sự hưng thịnh, suy vong của nước Việt giờ đây không chỉ phụ thuộc vào tốc độ phát triển kinh tế- văn hóa- XH, mà chính là phụ thuộc vào sự đổi mới nền quản trị quốc gia- có công khai, minh bạch hay không, có gắn với các giải pháp kinh tế, có phản chiếu đúng các thang giá trị về đạo lý, tạo nên phẩm cách một dân tộc công minh, công bằng hay không?

Kỳ Duyên 

(Tuần Việt Nam)


Có bạn hỏi tại sao chuyện anh Bá và Bộ GT hót hòn họt thế mà tôi không chém-zó. Tôi nói chuyện này có gì đâu, nhàm và nhảm. Bạn hỏi nhàm và nhảm thế nào? Nên zả nhời và ý như thế này:

1. Chuyện anh Bá chưa có học vị tiến sỹ (TS) người ta biết từ lâu rồi, từ vụ anh í đưa cái "công trình" xây dựng tuyến đường sắt khổ 1,43m và chê 300 TS ngành đường sắt An-nam là "ăn hại"cơ. Dĩ nhiên phần lớn các TS ngành đường sắt biết, quan chức ngành đường sắt biết. Còn tại sao Bộ GT không biết thì tôi chịu.

2. Cái "công trình" này của anh Bá sai sót nhiều, dân chuyên môn nói chung và 300 ông bà TS đường sắt phần lớn đều biết. Còn tại sao biết mà không phản biện lại thì tôi cũng chịu.

3. Sau cái vụ đường sắt, lại đến vụ đường bay vàng. Anh Bá có tuyên bố trên báo chí là cược 5 triệu đô với Bộ GT làm rùm beng dư luận. Còn tại sao một đống chuyên gia trong ngành hàng không của Bộ GT không phản biện lại để chỉ ra cái chưa hợp lý thì tôi cũng chịu. Cái sảy nảy cái ung, thế mới có chuyện như hôm nay,

4. Về anh Bá thì tôi đánh giá thế này:

- Anh í là người có tư duy, ham đọc, ham học và có ý tưởng. Nhưng có điều cái học của anh í không đến nơi đến chốn, kiểu đau bụng uống nhân sâm í, nên anh í cứ nghĩ mình là rốn của vũ trụ. Còn tại sao mọi người cứ để anh í tự nghĩ mình như thế thì tôi chịu.

- Anh í nổ, dĩ nhiên. Chém về đường sắt anh í nổ là chuyên gia đường sắt. Chém về kiến trúc anh í nổ là chuyên gia kiến trúc, Chém về xây dựng anh í nổ là chuyên gia xây dựng. Chém về hàng không anh í nổ là chuyên gia hàng không. Đại loại là lĩnh vực nào anh í cũng là chuyên gia, cũng là TS. Còn tại sao chỗ nào, lĩnh vực nào anh í cũng chém mà từ bộ quản lý nhà nước đến các chuyên gia vẫn ở im thì tôi chịu.

- Nếu đọc kỹ những gì anh í đưa ra thì thấy rằng anh í thiếu cả thông tin, cơ sở khoa học và nguồn số liệu minh chứng. Còn tại sao Bộ GT vẫn tin và vẫn mời anh í, các chuyên gia của Bộ GT không chỉ ra cái sai, cái ngớ ngẫn để phản biện lại anh í thì tôi chịu.

- Tuy nhiên, ở xã hội mà phần lớn cần-lao sống theo kiểu ngậm miệng ăn tiền thì sự nổ của anh í cần được khuyến khích. Nhưng khuyến khích nổ cho đúng, nổ có cơ sở khoa học, nổ theo hướng phản biên tích cực. Dĩ nhiên nếu anh í nỗ vì vĩ cuồng chứ không phải nổ với tinh thần xây dựng thì đó là việc của anh í.

5. Về Bộ GT thì tôi đánh giá như thế này:

- Một bộ to đùng với hàng nghìn GS, TS chuyên môn, có hàng chục trường ĐH, CĐ và các viện nghiên cứu chuyên ngành mà không phản bác lại những gì anh Bá nói thì tôi không hiểu họ làm cái gì nữa. Chí ít cũng phải thấy là bị xúc phạm cá nhân khi anh í gọi là "ăn hại" hay thách đố 5 triệu đô với bộ.

- Như tôi đã nói ở trên về học vị TS của anh í. Tôi nghĩ phần lớn những người trong nghề đều biết, thông tin tra cứu thì cực đơn giản. Vậy mà bộ vẫn mời anh í để giải trình, để giảng với học vị TS thì không hiểu sự quan liêu như thế nào nữa?

- Bộ có trong tay tất cả những thông tin về dự án mà anh Bá phản biện. Do hàng trăm GS, TS, các chuyên gia và các đơn vị tư vấn quốc tế thực hiện mà không chỉ ra được cái sai của anh Bá để dẹp chuyện này đi. Hoặc công khai ra dư luận (trừ những nội dung thuộc bí mật quốc gia) để dư luận phê phán lại anh Bá thì tôi càng chịu. Đơn cử như vụ sân bay Long Thành, bí mật gì đâu mà không công bố cái bản vẽ phối cảnh để vả vào miệng anh Bá một cái.

- Cái việc Bộ đề nghị xử lý anh Bá vì tung tin sai với đề nghị thẩm tra lại học vị TS của anh í tôi cho là hạ đẳng. Bởi lẽ mặc dù việc này đúng pháp luật, nhưng như những gì tôi nói trên, nếu bộ có trách nhiệm và minh bạch từ đầu thì đã không có chuyện này xảy ra. Bộ còn có bao nhiêu việc quan trọng đối với quốc dân đồng bào, sa đà vào các việc nhảm nhí và vô bổ này là việc rất không nên.

Chả cần đao to búa lớn gì, cứ mỗi vụ nổ của anh Bá, bộ giao cho khoảng 10 GS, TS, chuyên gia phản biện lại anh Bá là ổn chứ gì. Còn 10 vị này mà không phản biện nổi thì vứt hết mấy cái học hàm, học vị, chức tước đi. Để cũng chỉ ăn hại, làm được cái gì nữa đâu.

Đấy, đơn giản mỗi thế, sao cứ phải đao to búa lớn.

6. Thêm một vấn đề ngoài lề nữa là vai trò của báo chí trong việc đưa thông tin. Việc này chắc không cần tôi nói rõ nữa nhẻ. vì báo chí góp một phần không nhỏ trong các vụ việc này.

7. Chung quy lại anh Bá chả tốt đẹp gì, nhưng Bộ GT cũng chả ra sao cả. Đám ăn theo nói leo có chuyên môn (liên quan đến các vụ việc của anh Bá) nhân dịp này xỉa xói anh Bá tôi cho là dạng hạ tiện.

Thế chả phải là nhàm và nhảm thì là cái gì.

 BAU X.TRINH

(Blog Beo)

Bất cứ ở thời đại nào, thời cuộc nào, dù chiến tranh hay xây dựng đất nước, sự ứng xử công bằng với mọi số phận công dân không chỉ hạn chế lãng phí nguồn nhân lực, mà còn chính là một thước đo văn minh, nhân bản của XH đó.

Nước Việt có nổi những thước đo đó không, để góp phần xóa đi những bất công còn đang hiện hữu?


Gắn liền với tệ nạn tham nhũng, có một hiện tượng nguy hại không kém, nhưng có vẻ như ít “lọt mắt xanh” của XH, mặc dù cũng là thứ “sát thủ thầm lặng” của sự phát triển. Đó là hiện tượng lãng phí. Mà dân gian thường mỉa mai- tiền chùa í mà!

“Cha chung không ai khóc”

Gọi là tiền chùa, bởi đó là thứ tiền coi là thuộc về của chung, không phải của riêng, nên người ta không có trách nhiệm, và không biết tiếc.

Nhưng thực chất, tiền chùa vẫn có địa chỉ rõ ràng- đó là tiền thuế của dân.

Cũng chính vì quan niệm là thứ tiền không phải của mình, chả cứ cá nhân quan chức nào, mà ngay cả các cơ quan nhà nước cũng rẻ rúng tiền chùa vô tội vạ. Tại buổi tọa đàm góp ý kiến sửa đổi dự thảo Luật Ngân sách nhà nước, có đại biểu thẳng thắn: "Việt Nam tiêu tiền tùy tiện nhất thế giới"( Đất Việt, ngày 19/5).

Có chuyên gia nước ngoài từng thốt lên “Ăn uống, tiếp khách ở Việt Nam một tháng bằng chi cả một năm ở Châu Âu (nước họ)”!

Câu chuyện tiền chùa lập tức xới lên trên các trang báo, những thông tin đắng lòng, tưởng đã im lìm… chìm xuồng. Đó là những công trình, những dự án tiền tỷ đi vay, chịu sự ràng buộc bởi các quy định của ngân hàng trong nước, các ODA quốc tế, nhưng xây xong thì thân phận bẽ bàng trơ gan cùng tuế nguyệt.

Sự sử dụng một cách lãng phí tiền chùa vô cùng đa dạng, và bất công. Tiền chùa bỗng trở thành một miếng giữa đàng.

Trước đó, tháng 11/2014, báo Lao động cho biết, trong phiên QH thảo luận về tái cấu trúc kinh tế, các ĐBQH đã thông tin, nhiều công trình bị bỏ hoang, trong khi dân không có nhà ở. Nhiều dự án vay vốn ODA không tính toán kỹ, gây lỗ, mất khả năng thanh toán nợ. Ngược lại ở Cà Mau, 250 nghìn người dân ở hai huyện Đầm Rơi, Ngọc Hiển (Cà Mau), sau 40 năm thống nhất đất nước, vẫn không có nổi một con đường để đi lại, đến mức họ có cảm giác bị bỏ rơi.

Trong khi đó, ngay tại Thủ đô HN thôi, có rất nhiều cao ốc triệu đô, rồi Bệnh viện Quốc tế Hoa Kỳ được đầu tư tới 50 triệu USD, được kỳ vọng là bệnh viện quốc tế 05 sao, sau khi xây dựng xong phần thô, cũng bị bỏ hoang. Rút cục, kỳ vọng của người dân tan như sương khói. Mà con số những công trình kiểu này không hề ít. Thống kê của Sở Tài nguyên và Môi trường HN cho thấy, HN có khoảng 500 dự án đã được phê duyệt, giao đất nhưng đang "đắp chiếu" (VnMedia, ngày 19/5).

Trong khi đó, theo báo cáo của Bộ Tài chính ngày 21/5, riêng năm 2014, VN chi gần 500 tỷ đồng mua mới 507 xe công cho các bộ, ngành, địa phương. Đáng chú ý, chỉ mới năm trước, 2013, tại hội nghị trực tuyến với các địa phương, Chính phủ đã đề nghị không mua sắm xe công từ năm 2015. Phải chăng năm 2014 vì thế là năm ô tô công… chạy nước rút?

Vì sao, tiền chùa bị rẻ rúng đến vậy, dù nó thấm đẫm mồ hôi lao động một nắng hai sương của người dân.

Hay bởi nó là tiền chùa, nhân danh ngân sách nhà nước, nên không ai của đau con xót?

Hay bởi tâm lý - tiền của các dự án ODA là tiền tài trợ, không hoàn lại, hoặc trả lãi thấp, nên các địa phương có quyền vung tay quá trán?

Trong khi những câu hỏi đó còn treo lơ lửng, thì một vụ việc gây ồn ào như một minh chứng sinh động về thân phận tiền chùa bất ngờ nổi lên mới đây. Đó là vụ  nhà máy liên hợp gang thép Vạn Lợi nghìn tỷ ở Vũng Áng (Hà Tĩnh) sắp khai tử (VietNamNet, ngày 22/5).

Sau 06 năm bỏ hoang, Vạn Lợi đang chuyển dần thành “vạn hại”.

Tiền chùa, Nghĩa vụ quân sự, Ấn tượng trong tuần, Kỳ Duyên, xe công, tiền tỷ, xe sang, quan chức
Nhà máy liên hợp gang thép Vạn Lợi nghìn tỷ ở Vũng Áng (Hà Tĩnh) sắp khai tử. Ảnh: Duy Tuấn/ VietNamNet

Mà không “vạn hại” sao được, khi tổng mức đầu tư của dự án lên tới hơn 1.700 tỷ đồng, trong đó khoảng 85% là vốn của các ngân hàng cho vay (trên tổng mức đầu tư dự án), chủ đầu tư chỉ có 15%, giờ các hạng mục như đống sắt vụn. Nhưng chìm nổi theo Vạn Lợi, rất có thể là một loạt các ngân hàng nổi tiếng….

Vụ việc Vạn Lợi- “vạn hại” đang làm tốn giấy mực của báo chí, bởi nó không phải vụ việc lãng phí đầu tiên, cũng không phải vụ việc cuối cùng. Có điều cái chết dần dần của nó, đòi hỏi các cơ quan chức năng cần sớm vào cuộc, làm rõ một loạt vấn đề: Năng lực thẩm định dự án, sự dễ dãi cho vay tiền của các ngân hàng, việc sử dụng công nghệ rẻ tiền của nước ngoài?...

Đặt vụ việc “vạn hại” này trong bối cảnh vấn nạn tham nhũng, lãng phí tiền chùa sống nhăn nhở, như là … chuyện thường ngày ở các ngành, các cấp, liệu có liên quan gì đến những con số nợ công của quốc gia, rất đáng giật mình?

Theo trang Truyenthongso.net.vn, ngày 05/5, nếu năm trước, 2014, mỗi người Việt gánh khoảng 896 USD nợ công, thì tới thời điểm sáng 04/5, số nợ công trên đầu người đã lên tới 979,77 USD (khoảng hơn 21 triệu đồng VN). Tiền nợ cứ tỷ lệ thuận với thời gian?

Trả lời báo Đất Việt ngày 19/5, GS.TS Đặng Đình Đào (Viện trưởng Viện Nghiên cứu Kinh tế và Phát triển, Đại học KTQD HN) cho hay, theo quan điểm của Bộ Tài chính, nợ công của VN hiện nay không đáng lo ngại, hiện vẫn ở dưới mức cho phép là 65%. Tuy nhiên, đó là do quan niệm chưa thống nhất về nợ công. Bởi cách tính nợ công ở đây không bao gồm nợ của doanh nghiệp nhà nước, nợ đọng xây dựng cơ bản. Nhưng cũng theo ông Đặng Đình Đào, cách tính nợ công đó chưa phản ánh đúng nguy cơ thực tế.  

Trong điều kiện như vậy, VN vẫn tiếp tục đi vay thêm mà các khoản vay lại chủ yếu là để… trả nợ. Hơn nữa, trong cơ cấu, nợ ngắn hạn rất lớn, tốc độ tăng nợ lại nhanh hơn tốc độ tăng GDP, nên rõ ràng nợ công đe dọa an ninh tài chính quốc gia (!)

Liệu điều đó đã đủ sức cảnh báo các bộ, ngành, các cấp phải có giải pháp ngăn chặn hiện tượng lãng phí hiện nay?

Chắc chắn, chỉ có cơ chế quản lý công khai, minh bạch mới có thể kiểm soát được các khoản chi tiêu của các cơ quan công quyền, có khả năng hạn chế tình trạng quản lý lỏng lẻo, tạo điều kiện cho lãng phí- thất thoát- “cặp đôi bất trị” quay cuồng ở bất cứ lĩnh vực nào, ngành nào.

Mặt khác, Luật chi tiêu công mới đã được bổ sung. Nhưng thói quen giám sát và quản lý lỏng lẻo, khiến cho hiện tượng luật đi đằng luật, lãng phí đi đằng lãng phí vẫn ngựa quen đường cũ. Như vậy, cùng với văn bản luật, thì rút cục, hành động- siết chặt công tác giám sát và quản lý vẫn là điều kiện quyết định.

Đáng chú ý nhất vẫn là ý kiến của các chuyên gia khi cho rằng, có hai điều kiện quan trọng không kém, gắn bó nhau chặt chẽ: Đó là giảm bớt tới 1/3 số nhân sự của các bộ máy công quyền. Làm cho thu nhập của bộ máy này tăng lên 50%, và xây dựng bộ tiêu chí đánh giá chi tiêu công.

Liệu khi đó, đã hy vọng người Việt biết “cha chung vẫn khóc” chưa?

Tiền chùa, Nghĩa vụ quân sự, Ấn tượng trong tuần, Kỳ Duyên, xe công, tiền tỷ, xe sang, quan chức
                                                    Ảnh minh họa. Nguồn: Tuổi trẻ

“Nhường vinh quang” cho con nhà nghèo?

Trong tuần, nổi lên về một hiện tượng lãng phí không kém lãng phí tiền chùa, phản chiếu xung quanh những trao đổi của các ĐBQH về dự thảo Luật Nghĩa vụ quân sự (sửa đổi) Đó là lãng phí nguồn nhân lực.

Có rất nhiều những quy định còn bất cập, chưa hợp lý của dự thảo này về thời điểm đăng ký NVQS, thời hạn phục vụ tại ngũ của hạ sĩ quan, binh sĩ, quy định NVQS phổ thông.., nhưng có một vấn đề được dư luận XH ồn ào bàn tán. Đó là ý kiến của nhiều ĐBQH đặt câu hỏi vì sao, đối tượng nhập ngũ hiện nay vẫn chủ yếu là con em nông dân, đồng bào dân tộc. Đây cũng là hai loại đối tượng thiệt thòi nhất trong XH. Trong khi đó, con nhà giàu, con cán bộ, quan chức lại ít phải nhập ngũ?

Tại cuộc báo cáo, chỉnh lý dự thảo Luật NVQS (sửa đổi) trước Quốc hội chiều 21/5,đại biểu Nguyễn Bá Thuyền (Lâm Đồng) phải đặt câu hỏi: Nói NVQS là vinh quang, nhưng đối tượng nhập ngũ chủ yếu vẫn là con em nông dân, đồng bào dân tộc. Tại sao vẫn còn nhiều con em nhà giàu, con em cán bộ không "nhận"? Ông cũng nói thêm: “Vinh quang có lẽ chỉ thuộc về con em nông dân”.

Hóa ra, thành ngữ nước chảy chỗ trũng từ xa xưa đến thời hiện đại vẫn ứng nghiệm, với con nhà giàu, con sếp.

Còn khái niệm “vinh quang” trong trường hợp này, bản chất là những khó khăn, gian khổ, thiệt thòi, thua thiệt, mà con em nông dân luôn phải gánh.

Nhưng cái sự “nhận” vinh quang hay không “nhận” giờ đây cũng rất tế nhị, cho dù cùng là lực lượng quân ngũ bảo vệ chính quyền. Đó là khi ĐBQH Nguyễn Bá Thuyền so sánh: Vào ngành X. thì làm đơn, xét duyệt tranh nhau, còn đi nghĩa vụ quân sự là nghĩa vụ bắt buộc. Và ông không lý giải thêm.

Không lý giải tức là đã… lý giải!

Chia sẻ quan điểm này của ĐBQH Nguyễn Bá Thuyền, ĐBQH Nguyễn Hoài Phương (Tây Ninh) cũng cho rằng, ở đâu cũng vẫn còn nhiều dư luận về hiện tượng tiêu cực- trốn tránh không thực hiện Luật NVQS. Do đó, Điều 42 dự thảo luật cần bổ sung theo hướng: Công dân được tạm hoãn gọi nhập ngũ, được miễn gọi nhập ngũ phải được công khai tại trụ sở UBND cấp xã, trụ sở cơ quan, tổ chức nơi công dân công tác (VOV, ngày 21/5).

Những phát biểu thẳng thắn đó đã để lại dư vị buồn, nhưng đó là thực tế đời sống hôm nay.

Mỗi thời cuộc, mỗi thời đại đều có những thước đo riêng về thang giá trị. Có những thước đo hay. Lại cũng có những “thước đo” đậm đặc mùi vị kim tiền. Ví như con cái nhà giàu, con sếp, thước đo thời nay rất hấp dẫn: Đó là “1-2-3-4”. Có nghĩa là một vợ, hai con, ba lầu (nhà ba tầng), bốn bánh (xe con) (theo GDVN, ngày 25/5).

Chỉ con nhà nghèo, vẫn… rứa, theo công thức “3-3”- cơm ba bát, áo ba manh.

Đã có một thời, NVQS là trách nhiệm thiêng liêng của bất cứ người thanh niên nào, không phân biệt số phận giàu nghèo, con quan chức hay con thường dân. Tổ quốc gọi, họ sẵn sàng cầm súng lên đường làm tròn bổn phận. Chính vì thế, mà nước Việt mới có ngày nay, với chủ quyền, độc lập và tự do dân tộc. Chính vì thế, trong đội ngũ những người con ưu tú của dân tộc đã mãi mãi nằm lại với cát bụi, cỏ cây, có không ít con em các gia đình giàu có, khá giả, con em các vị cán bộ lãnh đạo, bên cạnh con em các gia đình nông dân, con nhà nghèo.

Tiền chùa, Nghĩa vụ quân sự, Ấn tượng trong tuần, Kỳ Duyên, xe công, tiền tỷ, xe sang, quan chức
                                                         NVQS là trách nhiệm thiêng liêng
  
 Trước Tổ quốc, lòng yêu nước, sự dấn thân và hy sinh máu xương của mọi công dân là bình đẳng.

Nhưng giờ đây, thời yên bình…

Không ai phủ nhận, mục đích xây dựng một XH dân giàu, nước mạnh, XH dân chủ công bằng, văn minh là điều tốt đẹp, mà nước Việt đang hướng tới. Nhưng hành trình phát triển của một XH, thoát thai từ phong kiến, chiến tranh, đói nghèo, từ những mò mẫm về lý luận mô hình XH, vẫn luôn có những bất cập, bởi tầm nhìn và tư duy hạn hẹp, xơ cứng.., vô tình vẫn luôn tồn tại những bất công không tránh khỏi. Sự bất công có thể nảy sinh ở bất cứ lĩnh vực nào.

Tỷ như trong quản lý, đặc quyền luôn gắn với đặc lợi.

Tỷ như trong kinh tế, kinh tế NN là chủ đạo.

Tỷ như trong giáo dục, hiện tượng trường chuyên lớp chọn.

Và nay, trong thực hiện nghĩa vụ quân sự.

Có những bất công, phải tạm thời chấp nhận, như trong giáo dục. Trường chuyên lớp chọn vẫn là một giải pháp tình thế lâu dài, để tạo nguồn trò giỏi, hứa hẹn đội ngũ nhân lực cao trong tương lai.

Có những lĩnh vực, XH đang dần điều chỉnh, để có thể hướng tới hội nhập hiện đại, như trong kinh tế.

Có những lĩnh vực, cần được kiểm soát bằng một thiết chế giám sát, công khai và minh bạch.

Và có những lĩnh vực, phải được điều chính từ văn bản quy phạm pháp luật, mà Luật NVQS, là rất cụ thể, điển hình.

Bởi dù bất cứ ở thời đại nào, thời cuộc nào, dù chiến tranh hay xây dựng đất nước, sự ứng xử công bằng với mọi số phận công dân không chỉ hạn chế sự lãng phí nhân lực, mà còn chính là một thước đo văn minh, nhân bản của XH đó.

Nước Việt có nổi những thước đo đó không, để góp phần xóa đi những bất công còn đang hiện hữu?

Kỳ Duyên 

(Tuần Việt Nam)

Nhiều người coi sở hữu một biển số xe “đẹp”, “độc” không chỉ thể hiện đẳng cấp mà còn mang lại “số may”.


Biển đẹp, biển độc

Bức ảnh chụp một vị Bí thư Huyện uỷ bên chiếc xe có biển số “cực đẹp” 92P1-999.99, đã khiến dư luận “dậy sóng”. Sự “dậy sóng” của dư luận cũng là lẽ thường tình khi mà quy trình cấp biển số xe ở huyện này chỉ mới tới đầu số 041, nhưng chiếc xe của vị quan chức này đã nghiễm nhiên nhảy tới mức 99999, tức là còn cách xa tít tắp mới tới đầu số này.

Dư âm câu chuyện về vị Bí thư huyện uỷ bất chấp quy định để có được biển số “cực đẹp” chưa kịp lắng xuống, thì báo Vietnamnet ngày 27/5 đưa tin: Ở Hà Nội, có hai chiếc xe hơi đắt tiền hiệu Ranger Rover có chung một biển số “độc” 30A-369.89 tung tăng “lượn” khắp phố phường thủ đô mà không bị cơ quan chức năng xử lý.

Từ chuyện vị Bí thư Huyện uỷ được “ưu ái” cấp một biển số “cực đẹp” đến hiện tượng hai xe sang chung một biến số “độc” ở Hà Nội đã khiến tôi liên tưởng đến một vấn đề không mới, nhưng vẫn gây không ít ồn ã. Đó là việc mua bán, cò mồi trong khâu cấp biển số xe hiện nay. Thực tế cho thấy, đây là một hiện tượng đã xuất hiện khá lâu và ít nhiều đã tác động không nhỏ đến đời sống xã hội. Những chiếc biển kiểm soát với những con số “đẹp”, “độc” thường có giá trị rất lớn so với những chiếc biển kiểm soát thông thường khác.

Quan niệm về số “đẹp”, “xấu” dường như vốn xuất phát từ văn hoá truyền thống mang đậm ảnh hưởng từ văn hoá Trung Hoa. Ví dụ như số 3 (tài), 6 (lộc), 8 (phát), 9 (cửu), 39, 79 (thần tài) và người ta cho rằng, ai sở hữu những con số này thì sẽ nhận được nhiều may mắn và tài lộc trong cuộc sống.

biển độc, biển đẹp, siêu xe, cò mồi
                             Hai chiếc xe cùng mang 1 BKS. Ảnh: Thành Long/VietNamNet

Vì vậy mà đối với nhiều người, sở hữu một biển số xe “đẹp”, “độc” không chỉ thể hiện đẳng cấp mà còn mang lại “số may”. Có thể nói rằng, vẫn đang tồn tại một bộ phận không nhỏ từ người dân cho đến ngay cả những cán bộ, quan chức đặt niềm tin vào các con số kiểu này.

Khác với số điện thoại được pháp luật coi là một loại tài sản thuộc sở hữu cá nhân, biển số xe chỉ được coi là một phương thức để các lực lượng thi hành pháp luật quản lý các phương tiện giao thông. Vì vậy mà mọi hành vi mua, bán, tặng biển số xe đều được coi là vi phạm pháp luật. Mặc dù vậy, tình trạng mua bán biển số xe đẹp vẫn diễn ra một cách lén lút thông qua đội ngũ “cò” biển số.

Tôi từng có lần đi đăng ký biển số xe và nhận được không ít lời gạ gẫm mua biển số đẹp từ các “cò” xung quanh địa điểm ấy. Mặc dù hiện nay việc cấp biển số xe đã được số hoá bằng cách bấm số ngẫu nhiên, nhưng thật khó để tin rằng những biển số đẹp sẽ được cấp cho chủ xe một cách tình cờ.

Có nên đấu giá “biển đẹp”?

Hiện tượng mua bán, cò mồi biển số xe không ít trên mặt báo và rất được dư luận quan tâm. Xung quanh câu chuyện này, một ý kiến nhận được rất nhiều sự đồng tình là nên công khai bán đấu giá biển số xe đẹp.

Thực tế cho thấy, hình thức bán đấu giá biển số xe đã từng được các bộ, ngành chú ý từ lâu. Năm 2008, tỉnh Nghệ An đã triển khai thử nghiệm bán đấu giá biển số xe đẹp và thu về số tiền hơn 2,8 tỷ đồng ủng hộ Quỹ Vì người nghèo. Nhưng đáng tiếc là sau vài tháng triển khai, việc đấu giá đã bị “tuýt còi” do vấp phải những tranh cãi và thiếu quy định về mặt luật pháp.

Năm 2010, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo các Bộ Tài chính, Công an, Tư pháp phối hợp nghiên cứu, ban hành thông tư liên tịch hướng dẫn về việc bán đấu giá quyền sử dụng biển số xe. Nhưng cho đến nay, thông tư này vẫn chưa thể ban hành do vẫn còn vướng mắc những tranh cãi về mặt pháp lý.

Nhìn ra thế giới, đã có những kinh nghiệm về việc áp dụng đấu giá biển số xem và đem lại hiệu quả. Chẳng hạn, theo BBC, trong 25 năm đầu tiên thực hiện sáng kiến bán biển số “cá nhân hóa”, Cơ quan Cấp phép Phương tiện và Tài xế Anh (DVLA) đã thu về cho ngân sách nước Anh hơn 2 tỉ bảng (gần 3 tỉ USD). Vào ngày 14/5 vừa qua, Cơ quan này ra thông báo họ vừa bán đấu giá thành công biển số xe “KR15 HNA” với số tiền kỷ lục là 233.000 bảng Anh (khoảng 8 tỉ đồng) cho một nữ doanh nhân.

Nhu cầu về biển số xe đẹp là điều hoàn toàn có thật. Vậy tại sao thay vì để những khoản lợi nhuận phi pháp từ việc buôn bán chúng rơi vào tay “cò mồi”, chúng ta không tổ chức bán đấu giá công khai.

Điều này sẽ giúp tăng thu ngân sách, phục vụ công ích cho xã hội. Từ góc nhìn của người viết, biến một nhu cầu có thật trở thành một cơ chế được quy định rõ ràng trong pháp luật là điều rất nên cân nhắc thực hiện.  

Trần Thông

(Tuần Việt Nam)

Bây giờ, đội ngũ đó, có không ít vị lại là cán bộ 2Đ - đất, đôla, thì nước tuy độc lập nhưng… vận mệnh của sự phát triển sẽ ra sao?


Những ngày này, khi trên các báo điện tử, các trang mạng XH còn nóng hổi chuyện tiếp xúc cử tri, một trong những vấn đề được quan tâm nhất là tệ nạn tham nhũng, thì có một vấn đề khác cũng nổi bật không kém- đó là hiện tượng người Việt ăn cắp ở nước ngoài.

Tăng xin, giảm mua, tích cực cầm nhầm

Cứ tưởng cái “khẩu hiệu” vừa hài hước vừa tự chế giễu bản tính xấu của người Việt chỉ là của những năm tháng đói khổ đã lụi tàn. Không ngờ, những năm tháng này, khi mà đời sống vật chất của người Việt, ngay ở trong nước nói chung đã nâng cao đáng kể, thì ở một số quốc gia, nơi những giá trị văn minh hiện diện như một điều bất biến, có không ít người Việt ngụ cư ở đó học tập, lao động, sinh sống, cái khẩu hiệu vô duyên và lố bịch này bỗng sống vui, sống khỏe, sống…có ích cho những kẻ tham lam, tham vặt hơn lúc nào hết.

Dưới đầu đề “Nỗi đau đứng thứ nhất về… trộm cắp ở Nhật”, báo Một thế giới, ngày 17/5 đưa thông tin: Năm 2014, tổng số vụ việc phạm pháp do người nước ngoài gây ra ở Nhật là 15.215 vụ, có đến 2.488 vụ liên quan đến người VN, chiếm 16,3%. Số người nước ngoài bị cảnh sát Nhật bắt giữ là 10.689, trong đó người Việt là 1.548, chiếm 14,48%(!). Tính ra, số người Việt bị bắt ở Nhật chỉ đứng sau người Trung Quốc (hai quốc gia có tệ nạn tham nhũng đáng nể), nhưng nếu tính theo tỷ lệ dân số VN ít hơn TQ 15 lần, thì số lượng người Việt trộm cắp ở Nhật là nhất thế giới. Trong số đó, 54,2% trường hợp phạm tội là những người đang du học.

Hạng nhất, tủi hổ, cán bộ 2Đ, Ấn tượng trong tuần, ăn cắp vặt, Kỳ Duyên, nước Việt
                  Biển cảnh báo bằng tiếng Việt được chụp lại trong một shop thời trang tại Nhật

Mà đâu chỉ có Nhật Bản? Singapore, Malaysia, Hàn Quốc, Đài Loan, Thái Lan…, đều là những quốc gia mà cảnh sát có việc làm bất đắc dĩ với người  Việt xung quanh chuyện tăng xin, giảm mua, tích cực cầm nhầm này.

Thành phần người Việt ăn cắp vặt cũng đa dạng vô kể. Không chỉ có những người Việt trẻ du học, mà còn có cả cán bộ thành đoàn đi học. Không chỉ có nam, mà có cả nữ. Không chỉ có người đi trên mặt đất, mà còn có cả phi công bay bổng trên trời xanh, cũng làm cánh tay nốidài cho những kẻ ăn cắp tại xứ người.

Bạn sẽ nghĩ gì, nếu đi công tác, hay du lịch xứ người, bất chợt bắt gặp những biển báo bằng chữ Việt cảnh báo người Việt ăn cắp?

Không chỉ thế, mà còn có cả những biển hiệu ở những nhà hàng ăn tự chọn (buffet), cảnh báo người Việt lấy đồ ăn quá nhiều, thừa mứa, bằng chữ Việt?

Chả lẽ, cái miệng tham ăn tham uống của người Việt nó…đói, theo cả nghĩa đen và nghĩa bóng, tệ đến mức làm nhục cả thanh danh dân tộc Việt đến độ này?

Tham lam có thể là bản năng bẩm sinh của con người. Nhưng chắc chắn nó sẽ được chế ngự, thậm chí trở thành ý thức và lòng tự trọng, liêm sỉ một con người nếu được giáo dục chu đáo từ trong gia đình, đến nhà trường, nếu được sống trong môi trường XH lành mạnh, được điều chỉnh bởi luật pháp thượng tôn, để trở thành con người có văn hóa sống.

Và nếu soi rọi vào những điều nói trên, thì dường như tất cả những ‘cái nôi” văn hóa đó nuôi dưỡng tâm tính, phẩm cách người Việt đều đang có vấn đề?

Trong kho tàng ca dao, tục ngữ VN từ cổ xưa, có biết bao câu ca dao, lời hay ý đẹp răn dạy người Việt sống cho đàng hoàng: Giấy rách giữ lấy lề/ Đói cho sạch rách cho thơm…. Nhưng người viết bài có thể khẳng định một điều- giáo dục gia đình, nằm trong mắt xích gia đình- nhà trường- xã hội, luôn là mắt xích lỏng lẻo nhất, yếu ớt nhất, cho dù bậc cha mẹ nào cũng rất thương yêu con. Có điều, thương yêu và biết giáo dục con lại là hai phạm trù hoàn toàn khác nhau.

Nhà trường là môi trường được trao sứ mệnh dạy người. Cũng tiếc thay, ngành giáo dục nước Việt, vắt từ thế kỷ 20 sang thế kỷ 21, đến giờ, vẫn loay hoay trong vòng cương tỏa: Học để thi, chưa phải học làm người.

Hạng nhất, tủi hổ, cán bộ 2Đ, Ấn tượng trong tuần, ăn cắp vặt, Kỳ Duyên, nước Việt
                                                   Học để thi, chưa phải học làm người

Sản phẩm yếu ớt của giáo dục- người Việt trẻ- khi ra đời, lại sống trong một môi trường XH mà tệ nạn hối lộ, mua quan bán tước, tham nhũng vặt, tham nhũng lớn hoành hành. Họ sẽ suy nghĩ, nhận thức và soi mình ra sao trước những tấm gương mờ, xám xịt lòng tham? Hay rồi chính họ cũng tự diễn biến trở thành những kẻ tôn sùng lối sống chỉ có đồng tiền là trên hết?

Môi trường XH nào cũng cần có pháp luật thượng tôn, điều chỉnh lối sống của con người. Thế nhưng nếu hệ thống tư pháp trong XH, do đặc thù tổ chức, còn phải chịu quá nhiều áp lực chi phối, thì rút cục cán cân công lý nước Việt… nghiêng về đâu? Người Việt trẻ sẽ đặt niềm tin còn đầy biến động của họ vào đâu để miễn dịch trước cái xấu?

Đó là những nguyên nhân sâu xa.

Nhưng có một nguyên nhân trực tiếp, trước mắt và quan trọng không kém trong cái hiện tượng ăn cắp vặt xấu hổ này. Đó là sự quản lý lỏng lẻo, thả nổi các mặt hàng gọi là “xách tay” ở trong nước. Loại hình kinh doanh này đang có xu hướng ngày càng phình to, len lỏi trong đời sống con người thời IT, cũng đã trở thành một cánh tay nối dài cho những kẻ ăn cắp, buôn gian bán lận người Việt tại xứ người. Không phải vô lý khi có ý kiến cho rằng, cần ngăn chặn các loại hình kinh doanh trốn thuế và bất hợp pháp kiểu này trong nước, sẽ chặn được những hiện tượng ăn cắp, trộm cắp của người Việt ở xứ người.

Có thể, hiện tượng này chỉ là của một số người Việt tham lam, thiếu tự trọng. Nhưng nó diễn ra liên tục, ở nhiều quốc gia văn minh, vô tình thành một “tập hợp hình ảnh” cực xấu và đáng hổ thẹn về người Việt. Đó mới chính là nỗi tủi nhục và đáng bất bình nhất cho đa số người Việt chính trực trong nước và nước ngoài.

Xin đừng cạn nghĩ, đừng tưởng rằng, cái cách ăn cắp vặt, khôn ranh ma mãnh kiểu đó không làm hại đến thanh danh đất nước nếu không ai biết.

Có một dạo, các trang mạng xôn xao về phát biểu của một giám đốc người Nhật ở một công ty liên doanh tại VN. Xin được trích đăng lại: Các anh (người VN) chỉ biết nghĩ đến lợi lộc nhỏ của cá nhân mà không quan tâm đến cái lợi lớn của tập thể.  Một cái vít chúng tôi phải mang từ Nhật sang giá 40.000 đ mà rơi xuống đất thì công nhân VN các anh thản nhiên dẫm lên hoặc đá lăn đi mất chỉ vì nó không phải của các anh.Nhưng các anh đánh rơi điếu thuốc đang hút dở giá 1000 đ thì các anh sẵn sàng nhặt lên hút tiếp cho dù nó có bị bẩn, chỉ vì nó là của các anh. Cuộn cáp điện chúng tôi nhập về với giá vài triệu/m,nhưng các anh cắt trộm bán được có vài trăm nghìn/m.

Tất cả những việc đó mang lại chút lợi lộc nhỏ cho các anh nhưng gây thiệt hại lớn cho doanh nghiệp, vì chúng tôi phải nhập bổ sung hoặc nhập thừa so với cần thiết. Các anh nên biết rằng, lẽ ra chúng tôi có thể trả lương cao hơn hoặc tăng lương nhiều hơn cho các anh. Nhưng đáng phải tăng lương cho các anh 500.000 đ,thì chúng tôi chỉ tăng 200.000 đ. Còn 300.000 đ thì chúng tôi phải giữ lại để chi trả bù đắp cho những trò vụn vặt, gian dối hay phá hoại của các anh. Cuối cùng là tự các anh hại các anh mà thôi.

Đọc mà thấy đỏ đến tận chân tóc. Điều người giám đốc Nhật biết quá rõ tâm lý khôn vặt, chỉ biết mỗi bản thân mình của người Việt- cái tâm thế của kẻ quen làm thuê và không  vì người khác. Cũng tức là chưa bao giờ có thể vì cộng đồng mình, vì XH mình. Mà như vậy, đất nước mãi mãi phận… đi sau.

Cán bộ 2 Đ và cơ chế công khai minh bạch?

Có một vấn đề, thuộc loại biết rồi khổ lắm, nói mãi, mà những ngày này, lại được xới lên. Đó là tham nhũng và chống tham nhũng.

Nói cho công bằng, khi nhận ra hậu họa của loại giặc “nội xâm” này, nước Việt đã bao lần vào cuộc, tìm kiếm bao giải pháp, huy động trí tuệ, sức dân, “sức mạnh của hệ thống chính trị” để chiến đấu chống lại loại giặc… chết người.

Gọi là chết người, là bởi loại “giặc” này nghênh ngang mũ áo ngựa xe, mà người dân không biết ẩn nấp ở đâu. Chỉ khi thành án cụ thể, người ta mới có thể trông mặt bắt hình dong. Còn bình thường, có khi bắt tay với “giặc”, “chăm phần chăm” với “giặc”, hỉ hả cười nói với “giặc” mà chả hay. Đó là đặc điểm sang trọng của “giặc nội xâm”.

Những thông tin tổng hợp mới đây của cơ quan chống tham nhũng lớn nhất, cho thấy những kết quả phòng chống tham nhũng bước đầu: Từ năm 2013 đến nay, Ban Chỉ đạo đã trực tiếp theo dõi, chỉ đạo các cơ quan chức năng xử lý 04 vụ việc, 16 vụ án tham nhũng nghiêm trọng, phức tạp, đến nay đã xét xử sơ thẩm 09 vụ/90 bị cáo, với 08 án tử hình (07 đối tượng), 09 án chung thân, một đối tượng 30 năm tù, 06 đối tượng 20 năm tù...(Chinhphu.vn, ngày 15/5).

Chính vì thế, nỗi nhức nhối không phải của riêng ai.

Hạng nhất, tủi hổ, cán bộ 2Đ, Ấn tượng trong tuần, ăn cắp vặt, Kỳ Duyên, nước Việt
                                                 Tham nhũng luôn là vấn đề gây bức xúc

Báo VietNamNet, ngày 15/5 đưa tin, tại cuộc tiếp xúc với người đứng đầu nước, cử tri Q1, t/p HCM "khi nói về cán bộ, thì họ cho rằng bây giờ phần lớn là các cán bộ 2Đ - cán bộ đất và đô la thôi”, một khái niệm mới về cán bộ tha hóa thời kinh tế thị trường. Người đứng đầu đất nước cũng phải thẳng thắn thừa nhận: Đây là một điều hết sức day dứt, ai cũng bức xúc cả. Tôi cũng xin khẳng định lại những điều mà người dân nói là có thật. Chắc chắn rằng những ông bà 2Đ này phải đưa ra ngoài!

Cán bộ là cái gốc của mọi việc. Khái niệm đó không hề mới mẻ gì. Nó đã được minh chứng từ lúc vận mệnh đất nước như ngàn cân treo trên sợi tóc, vượt qua muôn ngàn hiểm nguy, giành tự do độc lập, nhờ có nhân dân và đội ngũ cán bộ “vì nước quên thân”. Vậy nhưng bây giờ đội ngũ đó, có không ít vị lại là cán bộ 2Đ. Thì nước tuy độc lập nhưng … vận mệnh của sự phát triển sẽ ra sao?

Để chống lại loại giặc “nội xâm” quý tộc này, nước Việt đã có quá nhiều giải pháp.

Cơ quan chống tham nhũng lớn nhất vừa đề xuất 10 nhiệm vụ lớn. Đó là tiếp tục hoàn thiện thể chế về quản lý kinh tế - xã hội để phòng ngừa tham nhũng và các quy định của pháp luật về phòng, chống tham nhũng. Đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục về phòng, chống tham nhũng, tạo sức mạnh, áp lực xã hội trong đấu tranh chống tham nhũng. Kiểm tra, giám sát, đôn đốc công tác phòng, chống tham nhũng tại 04 bộ và 10 tỉnh, thành, v.v… và v.v…

Người dân cũng được huy động vào cuộc chống tham nhũng với mức tiền thưởng trên trời- 3,4 tỷ đồng. Đủ biết cuộc chiến này khó khăn và… đắt giá đến độ nào.

Thậm chí, phía ngành tư pháp, mới đây Dự thảo mới nhất của Bộ luật Hình sự sửa đổi (dự thảo lần thứ 5) còn đưa ra quan điểm, các đối tượng tham nhũng chỉ cần nộp lại một nửa số tiền tham nhũng là có thể thoát khỏi án tử hình. Cũng là một cách khuyến khích tham nhũng… “hoàn lương” (tuy nhiên dự thảo này đã gây ra những tranh luận, bất đồng quan điểm gay gắt).

Và quan trọng nhất, là chủ trương kê khai tài sản các quan chức trong diện đối tượng.

Trả lời phỏng vấn của VOV.VN, ngày 18/5, ông Lê Quang Thưởng - nguyên Phó Trưởng ban Thường trực Ban Tổ chức TƯ cho rằng, "có người kê khai đúng, có người đưa những tài sản cho vợ, con, cháu, rể đứng tên, vậy thì chúng ta phải làm rõ khối tài sản ấy nằm ở đâu. Vì vợ, con, cháu của các cán bộ lãnh đạo không thể bỗng dưng giàu có được. Giàu chính là tiền của người cán bộ đó đưa cho vợ, con, cháu; hoặc người cán bộ đó tạo điều kiện cho con, cháu làm ăn phi pháp, buôn lậu, núp dưới những bóng “minh quân” nào đó để được mua cổ phiếu, tham gia cổ phần các doanh nghiệp, làm chủ hoặc tham gia lãnh đạo ngân hàng...

Phải phát động dân chủ hóa, công khai vấn đề chi tiêu, lương bổng, phụ cấp và những quyền lợi của người cán bộ. Có cán bộ có cổ phần ở ngân hàng nhiều tỷ đồng không rõ nguồn gốc phát sinh hợp pháp, hoặc lĩnh lương trên dưới cả trăm triệu đồng không xứng đáng với đóng góp cá nhân, thì điều đó là vô lý".

Quan điểm như vậy là khá rõ ràng. Tuy nhiên xét cho cùng, tư duy của các giải pháp vẫn có phần nặng về duy ý chí.

Phải nói thẳng, đã qua rồi cái thời phát động phong trào, tuyên truyền, vận động con người tự giác làm theo… Đã là thời sống và làm việc theo hiến pháp, pháp luật, thì một công cuộc lớn như chống tham nhũng chắc chắn phải có những giải pháp định lượng, không thể mãi theo cách định tính.

Tình cảm người dân chống tham nhũng là đáng quý, đáng trọng, nhưng cả một bộ máy chính quyền, cơ quan chức năng, thanh tra, kiểm tra đồ sộ, mà chống không xuể, nói chi đến người dân chỉ có hai tay không, làm sao "bắt giặc"?

Việc kê khai tài sản các vị thuộc diện đối tượng sẽ trở nên vô nghĩa, nếu như về bản chất, nhà nước, cơ quan chức năng không nắm được rõ ràng minh bạch nguồn gốc tài sản đó từ đâu ra? Thì việc kê khai đó, xét cho cùng vẫn không phải là công khai minh bạch.

Nếu như pháp luật, vẫn phải chịu đựng đủ thứ áp lực, thì công lý sẽ… đứng đâu cho đúng vị thế thượng tôn?

Và nước Việt đang đứng ở đâu trong con mắt nhân loại thời hiện đại và văn minh?

Kỳ Duyên

(Tuần Việt Nam)

Đừng để gần 100 triệu người trong nước phải hổ thẹn, vì những thông tin kiểu “người Việt hay ăn cắp” và bản thân người Việt ở nước ngoài không dám nhận mình là người Việt Nam.


Mấy hôm nay thấy mọi người cứ đay đi đay lại việc người VN mình bị mất danh dự tại Nhật vì tội " ăn cắp vặt”.

Thôi thì cố đào bới tìm hiểu xem tại sao nào!

Nhiều người VN được đi ra nước ngoài nhiều chắc cũng đều hiểu rõ điều này, chỉ tội họ chẳng nói ra thôi. Vì họ ngại đụng chạm tới các đường dây làm ăn phi pháp của người Việt trong và ngoài nước, hoặc họ cũng nghĩ đơn giản: Mình chẳng dính thì thôi, người trong nước được tiêu dùng hàng rẻ trong khi thu nhập nước mình thấp. …

Những người công tác hoặc ghé sang Nhật chơi hầu hết sẽ được biết câu chuyện: Là chỉ cần thích thứ gì, loại hàng gì mà các siêu thị đang bày, thì ngày mai sẽ có người mang tới nơi bán với giá bằng một nửa giá bán công khai. Đối với các mặt hàng điện tử dây thường bị cắt nên gọi quen thành hàng “cắt dây”.

Nhật Bản, người Việt, ăn cắp, Việt Nam
                   Biển cảnh báo bằng tiếng Việt được chụp lại trong một shop thời trang tại Nhật.

Kể từ khi các đường bay thẳng VN - Nhật Bản mở ra, việc đi lại dễ dàng thì các cửa hàng "xách tay" từ Nhật về cũng mọc lên như nấm. Nếu ai đã đi Nhật rồi thì đều biết rằng, hàng hóa ở Nhật đắt hơn ở trong nước rất nhiều, vậy tại sao lại có những loại hàng Nhật trôi nổi tại VN rẻ bất thường đó?

Tới đây thì mọi người cũng tự biết, đầu ra của những món đồ ăn cắp đó rồi. Cắt đầu ra này ắt hết việc bên kia.

Ngoài những thứ tầm tầm tại Nhật, còn nhiều loại hàng đắt tiền hơn trên thế giới cũng lần lượt về VN.

Các chiếc túi hàng hiệu như LV, DIOR, Salvatore Ferragamo nhan nhản bán công khai tại VN trong khi ngay cả tại nơi sản xuất là TQ cũng bị cấm rất quyết liệt. Các nhà cung cấp lại có cách đưa cho các thương nhân VN sang mua hàng không nhãn mác, khi về tự gắn vào, như vậy họ không chịu trách nhiệm gì hết vì họ có bán hàng hiệu đâu? Chỉ bán hàng vô danh, và người VN đã cố tình tiếp tay cho nhóm làm hàng lậu đó vào VN.

Con tôi học về thời trang ở nước ngoài về kêu lên bất lực: Tại sao ở VN, bản quyền chẳng có ý nghĩa gì hết, mọi người tự do ăn cắp ý tưởng mẫu mã, thương hiệu và bán công khai hàng fake. Như vậy thì bao giờ các nhà thiết kế trong nước mới sống được? Không những chỉ thời trang, còn tranh bị chép, văn bị đạo, nhạc thì thôi rồi, các ca sỹ chưa kịp ra lò thì ngoài chợ băng đĩa, hàng copy đã tràn lan.

Nhưng chẳng ai quan tâm! Người ta vẫn mua đĩa cop, tại sao không khi nó bán nhan nhản và rẻ bằng 1/10 đĩa gốc.

Vài năm trước, một chiếc xe của cầu thủ bóng đá David Beckham đã bị mất ở Tây Ban Nha đã tìm thấy chủ mới là bộ trưởng của một nước thuộc Nam tư cũ. Các phóng viên còn lần ra được cả số khung xe hoàn toàn trùng khớp?

Hóa ra, chiếc xe bị đánh cắp này đã bị đưa vào đất nước láng giềng và bị bán hóa giá cho một quan chức tại đất nước này. Vậy khi tìm ra chủ nhân gốc của chiếc xe, ngài bộ trưởng kia có phải trả lại chiếc xe đã được mua công khai không? Được biết chiếc xe là tang chứng thu được của một vụ buôn lậu vào nước họ? Câu chuyện nọ đã gây tranh cãi nảy lửa trên báo chí châu Âu năm đó.

Tại Mỹ, một công ty chuyên cho thuê xe sang đã gắn định vị toàn cầu vào những chiếc xe cho thuê. Với cái giá hơn 3.000USD/ ngày, họ rất ngạc nhiên khi thấy chiếc xe đã thuê được 01 tuần rồi mà vẫn nằm im tại chỗ. Họ tìm tới nơi chiếc xe đỗ thì hóa ra thiết bị định vị toàn cầu đã bị vứt ở bên cầu cảng. Chiếc xe thì đã theo một chiếc tàu chở hàng hướng thẳng cảng VN. Còn người thuê tất nhiên đang làm thủ tục báo mất.

Nhật Bản, người Việt, ăn cắp, Việt Nam
Bản thông báo của Văn phòng Trường Nhật ngữ, Viện Nghiên cứu Tokyo đến sinh viên Việt Nam về việc ăn cắp vặt

Tôi  có lần được một cậu cháu làm ở cảng gợi ý rằng: Cô muốn nhập xe xịn về không? Cháu có thể giúp.

Nhìn chung có rất nhiều kịch bản hoàn hảo giúp bạn nhập hàng lậu hoặc trốn thuế hoặc sử dụng hàng hóa ăn cắp cứ… ngon ơ.

Ta đi nước ngoài thì tìm đủ mọi cách đưa họ hàng, bạn bè sang theo, làm hôn thê giả đủ kiểu: Anh em họ cưới nhau, vợ chồng li dị để cưới họ hàng đưa nhau sang... Sang để làm gì? Để 20- 30 năm rồi vẫn tiếng Anh giả cầy, chẳng chịu hội nhập, toàn tìm cách khai linh tinh để ăn tiền thất nghiệp, trong khi vẫn đi làm chui, làm lủi để có thêm tiền lương không đóng thuế.

Thật đáng buồn!

Có lần sang Anh, thấy các anh bên cơ quan chức năng sang họp vì vấn đề trẻ con bị bỏ rơi ở bên Anh. Nghe vô cùng kinh ngạc, hóa ra là các cháu đi từ đường Đông Âu sang làm móng chân móng tay, nhưng lại giả vờ là trẻ con đi du lịch bị bỏ rơi mất hết giấy tờ, cứ khai bừa là mới 15 tuổi, mặc dù đã 18 , 20... Rồi nhờ có người "bảo lãnh" nên các "trẻ em” này được tại ngoại, và lập tức tham gia vào đội ngũ làm móng, bao giờ hòa vốn và lãi khoảng 10.000 bảng thì có thể ra về, dù hầu hết sẽ tìm mọi cách để ở lại bằng cách nọ, cách kia.

Sang tận Đảo Hawaii, vẫn gặp dân ta làm đủ việc, mà khi về VN bốc lên tận trời xanh rằng- ông thì mua cả nửa hòn đảo Hawaii của chúng mày bây giờ!

Thực ra bây giờ cuộc sống của người Việt ở nhiều quốc gia cũng đã rất ổn, đâu có thiếu thốn để phải đi ăn cắp để nuôi thân? Họ làm vì những lý do khác: Quen tay, ngông cuồng, muốn làm anh hùng ngoài pháp luật….

Nghĩ về họ thấy buồn thương lẫn lộn. Nhiều người rất mạnh dạn làm ăn, và thành đạt xứ người, những cũng có không ít vị đi đâu cũng coi trời bằng vung, làm nhiều chuyện rất liều như trồng cỏ, buôn bán, rửa tiền... khiến họ luôn luôn nằm trong black list (sổ đen) của nhiều văn phòng nhập cư.

Họ suy nghĩ rất đơn giản, cái mục tiêu đặt ra nằm ngay trước mắt- làm giàu bằng mọi cách, kể cả cách làm phi pháp!

Quay lại chuyện ăn cắp vặt ở Nhật. Đầu tiên là thông qua các chuyến tàu Vosco chở bằng tàu biển về đủ thứ bà rằn nhặt được ở Nhật, sau thì lấy cắp xe đạp của người Nhật - những chiếc xe chủ yếu cho các bà đi chợ. Có đợt truy quét, CS Nhật bắt được đúng tụ điểm người Việt đang thu gom mấy nghìn chiếc xe chở về VN.

Vì vậy, người viết bài này nghĩ, các cơ quan, các ngành chức năng trong nước phải tìm cách kiểm tra kỹ hàng hóa bán tại các cửa hàng “xách tay” Làm sao, hàng hóa loại này phải có đầy đủ giấy tờ hóa đơn, thuế xuât nhập khẩu của cả nước ngoài như Nhật và VN – việc này hoàn toàn có thể làm được.

Cần có những luật lệ mạnh mẽ hơn ngăn chặn việc buôn bán hàng ăn cắp tại VN

Xin đừng ném đá tôi. Bởi cái danh dự của cả đất nước VN trong đó có mỗi người Việt chúng ta còn to hơn nhiều. Đừng để hơn 04 triệu Việt kiều phải cúi đầu khi sống và làm việc ở nước ngoài. Đừng để gần 100 triệu người trong nước phải hổ thẹn, vì những thông tin kiểu “người Việt hay ăn cắp” và bản thân người Việt ở nước ngoài không dám nhận mình là người VN.

Hương Liên

(Tuần Việt Nam)

vuducdam-600.jpg
PTT Vũ Đức Đam cùng ê kíp làm chương trình Chào buổi sáng của Đài ABC News Mỹ băng rừng lội suối vào Sơn Đoòng. Photo courtesy of tuoitre

Trong chương trình truyền hình trực tiếp do một nhóm phóng viên Mỹ thực hiện tại hang động Sơn Đoòng, Quảng Bình, có một số "xen" Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam lội nước, băng rừng, cùng đi với đoàn thám hiểm và trả lời phỏng vấn bằng tiếng Anh. Phong cách của ông khá năng động nhưng cũng không có gì là đặc biệt lắm, nhưng các báo trong nước lại khen lấy khen để rằng ông là một người rất năng động, làm đẹp hình ảnh Việt Nam, thậm chí có blogger còn cho rằng đó là hình ảnh mà cô thích nhất, để lại trong cô ấn tượng đẹp nhất trong chương trình… Nói chung là đủ các kiểu tán dương.

Thử đặt lại vấn đề: Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam có cảm thấy bị nhột khi nghe người ta tán như vậy hay không? Và tại sao các báo, đài, blogger lại thi nhau tán không tiếc chữ về ông Phó Thủ tướng?

Cũng xin nhắc lại, trước đây báo chí trong nước từng ca ngợi hình ảnh Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam năng động, linh hoạt khi ông ra sân chơi bóng với các cựu tuyển thủ đội tuyển quốc gia Việt Nam, trong trận này, ông ghi bàn và được các báo tung hô hết mức có thể.

Ở câu hỏi đầu, khi nghe người ta khen vậy ông Phó Thủ tướng có cảm thấy nhột hay không? Có thể có mà cũng có thể không. Có nhột trong trường hợp ông là một trí thức, có hiểu biết và có lòng tự trọng. Bởi dù sao đi nữa, ông cũng là người từng du học ở phương Tây, chuyện nói tiếng Anh là chuyện bắt buộc, hơn nữa, trên cương vị một Phó Thủ tướng, có bằng này bằng nọ mà lại không biết tiếng Anh, không giao tiếp được bằng một ngôn ngữ quốc tế thì còn ra thể thống gì nữa.

Trong chuyện này, rất có thể tất cả các báo trong nước cố ý khen ông Đam để chửi cả cái nền giáo dục hổ lốn hiện tại. Nếu như vậy, phải nói rằng các báo chơi quá thâm, bởi vì trong số các quan chức thuộc ban bệ trung ương và ban bệ cấp tỉnh, thậm chí cấp huyện đều có bằng cao học, thạc sĩ, phó tiến sĩ, rồi tiến sĩ. Bằng cấp đầy rẫy ra đấy. Thử hỏi bất kì một quan chức cấp trung ương ở Hà Nội thử ông ta có bằng loại gì, chắc chắn phải là bằng tiến sĩ hoặc phó tiến sĩ, bèo nhất cũng là thạc sĩ.

Nhưng để học và thi các tấm bằng này, tiêu chuẩn đầu tiên của các học viên/nghiên cứu sinh là phải thông thạo tiếng Anh, phải đạt một điểm số nhất định về tiếng Anh, đó là tiêu chuẩn đầu tiên. Nhưng, ở Việt Nam có rất nhiều ông thạc sĩ, tiến sĩ đang giữ chức to bự từ cấp tỉnh đến cấp trung ương, liệu các ông này có nói được tiếng Anh, có nghe và hiểu được tiếng Anh? E rằng khó, nếu không nói là mù tịt!

Như vậy, lời khen của các báo trong nước vô hình trung làm lộ một gương mặt giáo dục hết sức dối trá và thô bỉ của Việt Nam, các phi vụ mua bằng bán chức được phơi bày sau khi một ông Phó Thủ tướng đứng ra nói vài câu tiếng Anh và các báo khen lấy khen để, tự hào về hình ảnh của ông. Chừng đó coi như đủ! Và đứng trên khía cạnh này, ông Phó Thủ tướng sẽ rất nhột, rất khó chịu nếu ông đặt danh dự quốc gia lên trên cái tôi và tính hảo ngọt của ông.

Ngược lại, có thể ông không thấy bị nhột và thỏa mãn nếu như ông cũng là một trong những trục phe cánh chính trị nào đó. Cũng tìm riêng cho bản thân một thế mạnh thông qua thế lực bồi bút cài cắm ở các báo (các thế lực chính trị tại Việt Nam luôn thao túng một tờ báo nào đó và chuyện này hiện ra rất rõ trong các cuộc tranh quyền, trước các đại hội) thì đây sẽ là cơ hội để ông đạp một đối thủ nào đó.

Đến đây, chuyện khen ông Phó Thủ tướng, nịnh nọt ông Phó Thủ tướng là chuyện rất bình thường trong báo chí nhà nước, chẳng có gì đáng bàn. Vấn đề đáng bàn nhất không nằm ở chỗ tại sao các báo lại dễ dàng khen chê như vậy nữa mà nằm ở chỗ khác.

Cái “chỗ khác” ấy chính là hình như giới quan chức trung ương nhà nước Việt Nam vẫn còn trong tình trạng chẳng có gì để nói, ù ù cạc cạc nửa nạc nửa mỡ, dốt không ra dốt mà giỏi thì chắc chắn không giỏi, khó có ai để tìm ra một biểu hiện trí tuệ. Chính vì vậy, khi ông Đam biểu hiện một chút “thông thái” thông thạo ngoại ngữ thì trở nên tiêu biểu, xuất sắc, trở thành để tài hot để khen, để nịnh nọt.

Mà báo chí càng khen, càng nịnh nọt, càng bốc thơm ông Đam lại càng cho thấy sự thối nát, tệ hại, tù mù trong hệ thống quan chức trung ương, quan lại địa phương của Việt Nam hiện tại. Chuyện nào cũng có hai mặt của nó.

Khen, nịnh cũng có mặt phải, đó là làm cho ai đó trở nên kì vĩ sau lớp màng bốc thơm nhưng đồng thời cũng làm lộ mặt trái của nó, làm lộ rõ phông nền của sự việc. Nói ra thành mạo phạm, chứ cách khen như vậy không bằng chửi. Chuyện này có khác nào khen một người biết đọc, biết viết giữa một đám mù chữ trong làng. Trong khi đó, muốn đi ra khỏi làng, việc đầu tiên là phải biết đọc. Và hơn hết là phải biết tự trọng!

Viết từ Sài Gòn
19/05/2015

*Nội dung bài viết không phản ảnh quan điểm của RFA.

(Blog RFA)

Sâu Ciu Blog